Autizmi është një çrregullim i çuditshëm dhe i ndërlikuar, sepse është e vështirë për të kuptuar sjelljen e njerëzve me autizëm, dhe për shkak se bota është shumë konfuze për një person me autizëm.
Një studim i realizuar në vitin 2007 vlerëson se spektri i çrregullimit të autizmit prek një në 160 fëmijë të shkollave fillore. Djemtë kanë më shumë gjasa që të preken sesa vajzat.
Autizmi është identifikuar për herë të parë në vitin 1943, por duket që ai të ketë ekzistuar përgjatë gjithë historisë. Kjo ndodh në të gjitha grupet etnike dhe sociale. Njohuritë rreth autizmit janë përmirësuar shumë përgjatë viteve, edhe pse nuk ka një shërim të njohur. Ende nuk dihet se çfarë e shkakton autizmin, por është menduar që të jetë një çrregullim i trurit.
Ai nuk shkaktohet domosdoshmërisht nga prindër të varfër siç mendohej më parë.
Autizmi është një paaftësi zhvilluese. Një person me autizëm do të ketë vështirësi në disa fusha të zhvillimit të tij. Zonat më të prekura janë komunikimi, ndërveprimi shoqëror dhe sjellja.
Kjo paaftësi zhvilluese mund të ketë një model të veçantë të quajtur autizëm, ose mund të ekzistojnë lloje të ndryshme të aftësive të kufizuara në fusha të tjera të zhvillimit të cilat rezultojnë në modele të quajtura sindroma të Aspergerit ose çrregullime depërtuese zhvillimore që specifikohen ndryshe PDD-NOS. Kjo zonë e aftësisë së kufizuar zhvillimore është referuar si çrregullim i spektrit të autizmit. Njerëzit me këto çrregullime kërkojnë ndihmë të specializuar dhe mbështetje.
Mënyra më e mirë për të ndihmuar një person me çrregullimin e autizmit është për të kuptuar sesi këto 3 fusha të vështirësisë ndikojnë në pikëpamjet e tyre mbi botën.
Komunikimi
Autizmi prek aftësinë e një personi për të kuptuar kuptimin dhe qëllimin e gjuhës së trupit, të fjalës së folur dhe të shkruar. Fjalët mund të keqkuptohen, interpretohen ose të mos kuptohen fare. Ndjenjat dhe emocionet e njerëzve të tjerë gjithashtu mund të jenë të vështira për t’u kuptuar.
Ndërveprimi social është një pjesë thelbësore e jetës për shumicën e njerëzve. Për njerëzit me autizëm, të qenit të shoqërueshëm është e vështirë, e frikshme dhe shumë konfuze. Disa duken të tërhequr dhe të izoluar, të tjerët përpiqen shumë që të jenë të shoqërueshëm, por kurrë nuk e arrijnë atë menjëherë. Njerëzit me autizëm mund të gjejnë miqësi me vështirësi.
Sjellja
Dëmtimet në komunikim dhe ndërveprimet sociale prodhojnë një sërë sjelljesh. Këto janë të lidhura me çrregullime të spektrit të autizmit. Këto mund të përfshijnë:
Fjalim: mungesë, vonesë ose shfaqje të modeleve anormal-e.
Lojëra: të izoluara, të përsëritura, të paimagjinueshme, shkatërruese, obsesionale.
Tantrum: mund të jetë një mënyrë për të shprehur konfuzion ekstrem dhe/ose frustrim.
Ndjeshmëri ndijore: ndaj tingujve të caktuar, ngjyrave, shijeve, aromave, cilësive.
Obsesion: interes intensiv me tema të preferura, objekte, vende, njerëz ose aktivitete.
Këmbëngulje në ngjashmëri: rutinat sjellin disa rregulla në konfuzionin e personit me autizëm. Një ndryshim i rutinës mund të jetë shumë i vështirë për t’u përballuar.
Lëvizje trupi: të tilla si përplasja e duarve, këmbëve dhe sjellje që mund të shkaktojnë dëmtimin e vetes (si ashpërsia e dorës).
