Gazeta gjermane “Tageszeitung” (15.05) shkruan se në Maqedoni shpërtheu dhuna javën e kaluar. Ajo pyet nëse kjo ngjarje mund të shihet si një fenomen i izoluar, apo “si sinjal për një konflikt të armatosur në vendin e harruar të Ballkanit Perëndimor për shkak të krizës në BE, asaj në Ukrainë dhe “Shtetit Islamik”. Mbi sfondin e konfliktit në Kumanovë dihet shumë pak. E sigurtë është që shumë, shumë vetë në këtë rajon të ndarë dhe të përzier etnikisht, nuk do ta shohin gjakderdhjen si një larje hesapesh e policisë me një trupë ilegale, por si një përplasje e maqedonasve sllavo-ortodoksë me shqiptarët. Pavarësisht se çfarë ka ndodhur, ndodh apo do të ndodhë, serbët kanë patjetër simpati për vëllanë ortodoks maqedonas dhe aversion ndaj shqiptarëve.
Por edhe shqiptarët e Kosovës apo ata në Shqipëri do të ndjehen të afruar me popullsinë shqiptare të shpërndarë në Serbi, Maqedoni, Greqi dhe Mal të Zi. Ndjesia kombëtare qëndron mbi çdo ideologji.” Gazeta gjermane vëren se paqja në Maqedoni është arritur pas konfliktit të armatosur në vitin 2001 mes shqiptarëve dhe maqedonasve. Por ajo thekson se “megjithëse nga viti 2001 gjithmonë ka qenë një parti politike shqiptare pjesë e qeverisë, shqiptarët që përbëjnë rreth 30% të popullsisë dhe maqedonasit po largohen nga njëri-tjetri.” Për “Tageszeitung” historia nga mëson se zhvillime si papunësia masive, plagët e pashëruara të luftës, fajësime dypalëshe, mungesa e perspektivës nuk sjell gjë të mirë. Kjo është një lojë me zjarrin.
Pse nuk u vu re grupi i Kumanovës nga autoritetet?
Ndërsa gazeta gjermane “Süddeutsche Zeitung” (15.05) nën titullin “Rënia e Maqedonisë në kaos” analizon se misioni antiterror i qeverisë mund të jetë i inskenuar. Fundjavën e kaluar policia pati shkëmbime zjarri me terroristë shqiptarë të dyshuar -8 policë dhe 14 terroristë humbën jetën. Ata kishin planifikuar sulme nga qendrave tregtare, institucioneve shtetërore dhe aktiviteteve sportive, sipas kryeministrit….Por ekspertët dyshojnë se ky incident i përgjakshëm mund të jetë inseknuar. Ish-kreu i shërbimit sekret, Goran Mitevski tha se duket jologjike, që një grup terrorist i armatosur rëndë të ketë vepruar i pa vënë re nga autoritetet. Ndërsa ish-gjenerali Ilja Nikolovski beson se terroristët e dyshuar janë më shumë mercenarë të paguar. Ndërsa kreu i opozitësm Zaev madje thotë se ka prova, se qeveria kishte më shumë se një vit e gjysmë që kishte informacion mbi këtë grup të armatosur. Ambasadorët e Gjermanisë, SHBA-së, BE-së, Francës dhe Italisë pas takimit me kryeministrin nuk e prekën me asnjë fjalë ‘terrorin’ e supozuar, por bënë fjalë për ‘një tragjedi” duke theksuar se qeveria ‘nuk ka bërë përparime” për ‘zbardhjen e shumë akuzave për keqpërdorime nga qeveria.’”
Zhgënjim në Maqedoni
Edhe gazeta gjermane Frankfurter Allgemeine Zeitung i kushton vëmendje ngjarjeve në Maqedoni në një artikull të sajin “Zhgënjimi rritet në Maqedoni (13.05). Sipas FAZ “përplasjet e dhunshme në Maqedoni kanë edhe një sfond ekonomik. Këtë të lenë të kuptosh edhe deklaratat e presidentit maqedonas, Djordje Ivanvov, kur thotë se Perëndimi ka një faj të tijin për luftimet në Kumanovë. Ivanov tha se në shpërthimin e dhunës ka pjesën e saj edhe një ‘bllokadë’ dhjetëvjeçare që pengon anëtarësimin në NATO dhe BE. ” Por për Vladimir Gligorov, ekspert në Institutin e Vjenës për Ekonominë e Krahasuar, “nuk ka kuptim të bësh një lidhje direkte me ngjarjet dhe shtyrjen në procesin e anëtarësimit. Por e vëteta është që perëndimi me taktitën e ngrirjes rrit zhgënjimin dhe i heq vetes mundësitë për të ndikuar”.
Ndërsa Berliner Zeitung (12.05) publikon një analizë të Norbert Mappes-Niedek me titull “Kush përfiton nga dhuna” (12.05). “Nuk dyshohet për një konflikt etnik. Partitë shëiptare në Maqedoni nxituan të distancohen nga luftëtarët e infiltuar të UÇK-së. Një destabilizim i Maqedonisë nuk ‘është në interes të kombit shqiptar’, tha ALi Ahmeti, kreu i partisë bashkëqeverisëse…Po këto tone u dëgjuan edhe në Kosovë dhe Shqipëri. Tensionet e vërteta janë këtë herë mes vetë maqedonasve. Kundërshtarët e qeverisë demonstruan krah shqiptarëve kundër Gruevskit. Opozita e zemëruar shprehet se qeveria i ka joshur ekstremistët qëllimisht në Kumanovë për të hequr vëmendjen nga presioni politik dhe për të kaluar në linjën etnike. E dyshueshme të duket që terroristë me uniforma për disa ditë hynin në Kumanovë të pandaluar nga askush – dhe kjo në një vend ku kushëriri i Gruevskit, kreu i shërbimit sekret sipas zbulimeve të fundit përgjon deri në 20.000 qytetarë.”
