Kanceri kolorektal është një tumor malinje tipik, që quhet për kancerin në zorrën e drejtë dhe në zorrën e trashë. Si një nga kancerët më të përhapura, kanceri i zorrës së trashë rradhitet vetëm pas kancerit të mushkërive.
Cilat janë simptomat e herëshme të kancerit kolorektal? Si të parandalohet?
Kanceri kolorektal është një kancer i zakonshëm në sistemin e tretjes. Në vendet e zhvilluara ekonomikisht, kanceri kolorektal është kancer shumë i përhapur.
Ekspertët parashikojnë se krahas ndryshimit të mënyrës së jetesës, mjedisit jetësor, zhvillimit dhe rritjes graduale të popullsisë së moshuar, rastet e sëmundjes së kancerëve në Kinë janë në prirje të rritjes. Në të ardhmen, në qytetet të mëdha dhe në zonat e zhvilluara ekonomikisht, rastet e kancerit të gjirit dhe kancerit të zorrës së trashë do të jenë të shtohen gjithnjë e më tepër.
Nga se shkaktohet kanceri kolorektal?
“Në të shkuarën, nuk kemi raste të shumta të kancerit kolorektal, por krahas rritjes së standardit të jetesës, struktura e ushqimeve të njerëzve ka patur një ndryshim të madh. Si për shembull, më parë ushqeheshin kryesisht me drithëra të shumllojshme, kurse tani ata hanë më shumë mish duke shtuar yndyrat në trup. Veç kësaj, ushqehen me ushqime jo bio dhe gjithashtu edhe me ushqime të skuqura dhe të gjitha këto janë faktorë që shkaktojnë kancer.”
Në qytetet e zhvilluara, zakonet e së përditëshmes po përafrohen gjithnjë e më tepër me ato perëndimore. Njerëzit përdorin gjithnjë e më tepër ashensorin dhe gjithnjë e më pak shkallët. Gjatë një udhëtimi përdorin më tepër mjete transporti sesa lëvizin më këmbë.
Studimet kanë treguar se acidet yndyrore të ngopura në ushqime shtojnë dëndësinë e acidit në zorrën e trashë. Pas përbërjes së bakterëve coliform, nga veprimi bakterial acidi prodhon disa nga carcinogens (nuk ka kuptim), pra, yndyrë të lartë dhe mungesa e fije dietetike në ushqime është faktor i rëndësishëm në shkaktimin e kancerit kolorektal.
Përveç kësaj, rastet e kancerit kolorektal të zorrës së trashë, kanë lidhje edhe me sëmundje kronike. Inflamacion kronik, si ulcera, koliti, kanceri i zorrës së trashë kanë mundësi të shkaktojnë kancer.
Si mund të zbulojmë në fazat e para shënjat e sëmundjes së kancerit kolorektal?
“Jashtëqitja e shpeshtë simptoma tipike e kancerit kolorektal. Edhe një situatë që është me rotacion diarre dhe kapsllëk, e cila është një manifestim tjetër i kancerit kolorektal. “
Përveç kësaj, edhe dhimbja e barkut, humbje e oreksit, dobësi dhe humbje pa shkak të peshës, gjak në jashtëqitjen janë shënjat e para të kancerit kolorektal. Përveç kësaj, ka anemi të pashpjegueshme ose humbje të konsiderueshme peshe, në fund do të shfaqet cachexia, ascites, verdhëz, hepatomegaly, dhimbje anorectal, vështirësi urinimi.
Për arsye të mungesës së të kuptuarit në kohë të kancerit kolorektal, aktualisht shumica e pacientëve që marrin mjekim janë me kancer të avancuar kolorektal. Pas operacionit, përqindja e mbijetesës është më pak se 50%. Në kancerin e hershëm të zorrës shpesh nuk ka simptoma, pasi zbulohen gjak dhe qelb në jashtëqitje, sëmundja ka përparuar në më të avancuar. Prandaj mjektët porozojnë që të gjithë të bëjnë kontrolle të rregullta shëndetësore. Studimet e brendshme dhe ndërkombëtare kanë treguar se regjistrimi asimptomatik tek ata pa simptoma është e vetmja mënyrë për zbulimin e hershëm të kancerit të zorrës së trashë.
Gjithashtu se gjakderdhja nuk mund të shërbejë si bazë gjykimi i kancerit kolorektal. Për zbulimin e kancerit kolorektal duhen marrë parasysh të gjitha pasojat.
Për arsye se sëmundja e kancerit kolorektal ka lidhje të drejtëpërdrejtë me c’rregullime të jetës, duhet që për të parandaluar që në fazat e para, të kemi një jetë të rregulltë.
“Duhet të bëjmë një jetë të rregullt. Të dhënat tregojnë se pirja e duhanit ka lidhje të madhe me kancerin kolorektal, prandaj propozoj për ndalimin e duhanit. Veç kësaj, duhen përdorur sa më pak ushqime të yndyrëshme dhe sa më shumë ushqime me vlera proteinike. Duhet ngrënë sa më tepër perime të freskëta dhe fruta, si dhe peshq të freskët dhe produkte soje dhe sa më tepër ushqime me fibra gjithashtu edhe banane etj. Banane mban më shumë kalium dhe pacientët me kancer , përgjithësisht kanë mungesë kaliumi.
Gjithashtu duhet përdorur një sasi e përshtatshme e vitamisë C dhe vitamisë E
Duhet ruajtur zakoni i jashtëqidjes së përditshme. Ata që janë me kapsllëk, duhet të pijnë mëngjes ujë të ngrohtë për të pastruar kanalet e zorrëve dhe për të nxitur lëvizjet e tyre. Pra, duke marrë masa parandaluese, duke gjetur zbulimin e hershëm dhe trajtimin me kohë, pasi kanceri kolorektal nuk është problematik.
