Vitamina C / Ascorbic Acid; Roli, Mungesa, Burimet, Mbidoza, Doza ditore
Vitamina C është një lëndë ushqyese thelbësore për njerëzit dhe për disa lloje të kafshëve. Emri ‘Vitamin C’ i referohet L-enantiomerit të acidit ascorbic dhe formave të tij të oksiduara. Ajo është thelbësore për një sërë reaksionesh thelbësore metabolike tek të gjithë organizmat. Dallohet për vetitë e saj antioksidante dhe anti-stresit oksidativ.
Roli i vitaminës C në trupin e njeriut
– Forcon sistemin imun.
– Lufton infeksionet, viruset, baktieret dhe kërpudhat.
– Ndihmon në kurimin e Hepatit.
– Pengon formimin e qelizave tumorale.
– Lufton kancerin e mushkërive, të gjirit, prostatës, stomakut dhe mëlçisë.
– Ndihmon shërimin e shpejtë të plagëve.
– Ndihmon në lidhjen e indeve të trupit.
– Ngadalëson plakjen dhe formimin e rrudhave.
– Largon toksinat nga trupi.
– Ndihmon pastrimin e trupit nga nikotina dhe lëndët alkoolike.
– Lehtëson simptomat e astmës dhe sëmundjeve alergjike.
– Lufton sterilitetin mashkullor.
– Lufton stresin, depresionin, lodhjen, sëmundjen Alzheimer, çrregullimin ADHD dhe dhimbjet e kokës.
– Parandalon sëmundjet autoimmune.
– Lufton psoriasis, ekzemën dhe puçrrat e fytyrës.
– Lufton bakteriet e stomakut, që shkaktojnë ulçër në stomak, si helicobacter pylori.
– Lufton infeksionet e fshikëzës dhe prostatës.
– Ndihmon zemrën dhe enët e gjakut. Parandalon forcimin e arterieve, parandalon mpiksjen e gjakut, sulmin në zemër, tensionin e lartë të gjakut dhe kolesterolin e lartë.
– Lufton dhimbjet e shpinës, osteoporozën dhe artritin.
– Ndihmon trupin në thithjen e kalciumit.
– Parandalon çrregullimet gjenetike tek të sapolindurit.
– Vitamina C ndihmon në neutralizimin e radikaleve të lira.
– Ndihmon për kurimin e Diabetit.
– Forcon shikimin, kockat, dhëmbët dhe flokët.
– Parandalon rrezikun e problemeve në veshka.
– Parandalon aneminë hemolitike.
Mungesa e vitaminës C mund të shkaktojë
– Imunitet të dobët.
– Ndjesia i sëmurë dhe lodhje kronike.
– Degjenerim macular të lidhur me moshën, AMD.
– Nervozisëm.
– Humbje peshe në mënyrë të papritur.
– Dhimbje muskujsh.
– Dhimbje të kyçeve.
– Sëmundje të mushkërive, fytit, infeksione të bajameve.
– Infeksion të mishrave të dhëmbëve.
– Dhëmbë të dobët dhe të prishur.
– Flokë dhe lëkurë të thatë.
– Shërim të ngadaltë të plagëve.
– Mosluftim të infeksioneve të lëkurës.
– Çrregullime në sistemin tretës.
– Shfaqje të sëmundjeve autoimmune.
– Shtim në peshë.
– Tension i lartë i gjakut.
– Sëmundje të fshikëzës dhe tëmthit.
– Goditje në tru dhe zemër.
– Arteriosclerosis.
Burimet më të pasura me vitaminë C
– Papaja
– Luleshtrydhet
– Portokalli
– Limoni
– Ananasi
– Lulelakër
– Pjepri
– Grejpfrut
– Hudhër
– Mjedër
– Mandarinë
– Mango
– Spinaqi
– Lakra e bardhë
– Piperi i kuq dhe i zi.
– Speci i kuq, i verdhë dhe i jeshil.
– Majdanoz
– Kivi.
– Brokoli
– Gojiberry
– Lakër brukseli
– Patatet
– Domatja
– Boronicat
– Avocado
– Rrushi
– Kajsia
– Shalqiri
– Bananet
– Karrota
– Molla
– Dardha
– Patëllxhan
– Asparagos
– Fiku
– Qepa
Nga burimet shtazore
– Në mëlçitë e vicit, pulës, deles.
– Tek qumështi i gjirit.
– Tek qumështi i devesë.
– Qumështi i dhisë.
– Qumështi i lopës.
Mbidoza e vitaminës C mund të shkaktojë
– Çrregulim në stomak.
– Diarre.
– Dhimbje koke.
– Lodhje.
– Çrregullime gjumi.
– Tek foshnjat mund të shkaktojë skuqje lëkure.
– Mund të shkaktojë helmim.
– Mund të rrisë nivelin e aluminit në trup.
– Mund të shkaktojë formim të gurëve në veshka.
– Mbidoza e saj mund të sjellë çrregullim të hekurit në gjak, duke përfshirë rrezik të “Talasemisë” dhe “Hemochromatosis”.
– Doza e lartë mund të shkaktojë çrregullim në veshka dhe mëlçi.
– Të sëmurët me veshka, mëlçi, stomak dhe kancer nuk duhet ta teprojnë me marrjen e vitaminës C.
– Pacientët që trajtohen me ilaçe kimike duhet të konsultohen me mjekun për dozën ditore të vitaminës C.
Doza ditore e vitaminës C
6 muaj: 40 mg
Foshnjat 6 – 12 muaj: 50 mg
Fëmijët 1 – 3 vjec: 15 mg
Fëmijët 4 – 8 vjec: 25 mg
Fëmijët 9 – 13 vjeç: 45 mg
Adoleshendët: 14 – 18 vjeç: 65 mg
Burrat mbi 18 vjec: 90 mg
Gratë mbi 18 vjeç: 75 mg
Gratë shtatzëna 14 – 18 vjeç: 80 mg
Gratë shtatzëna mbi 18 vjeç: 85 mg
Gratë gjidhënëse 14 – 18 vjeç: 115 mg
Gratë gjidhënëse mbi 18 vjec: 120 mg
Mënyra më e mirë e marrjes së vitaminës C është konsumimi i ushqimeve që përmbajnë Vitamin C.
