“1001 zbulimet” është një ekspozitë që tregon kontributin e Myslimanëve në botë për mjekësinë moderne, matematikën, fizikën, gjeografinë dhe teknologjinë. Mesjeta është referuar shpesh si “kohë të errëta” por në fakt ishin “kohë të arta” për botën Myslimane, një epokë ku zhvillimi në mësim u bë bazë për suksesin modernë.
Tash po mbahet kjo ekspozitë, që do të jetë e hapur deri më 15 gushtë në Universitetin Biruni në Stamboll. Ideatori Salim al -Hassani, profesor i Inxhinierisë Mjekësore përpjekjet përmes këtij projekti se “100 vjetët e amnezisë” në fakt ishin “koha e artë” për botën Islame. Kjo ekspozitë në mënyrë të suksesshme është mbajtur në Londër, Nju Jork, Paris, Beijing, Kuala Lumpur. Ka pasur mbi 8 milion vizitor dhe ka për qëllim të rris vëmendjen për kohën e artë të civilizimit Mysliman, duke treguar kontributin 1000 vjeçar që është bërë në fushën e matematikës, fizikës, edukimit, shëndetit, shkencës dhe kulturës.
Ekspozita ka dhënë informacione mbi këto tema:
Universiteti i parë i themeluar nga Fatima al-Fihiri
Universiteti i parë në botë, Al Qarawiyyin, ishte themeluar në vitin 859 nga një grua myslimane që quhet Fatima al-Fihiri në Fes të Marokos. Ajo ishte vajza e një mbreti të pasur dhe me vdekjen e burrit dhe vëllezërve, ajo dhe motra e saj Mariam kishin trashëguar një shumë të konsiderueshme të parave. Fatima e ndërtoi Univeristetin e Al Qarawiyyin, ndërsa motra e saj Mariam ndërtoji xhamin Al-Andaluzia, të dyja këto vendosën që jetën e tyre ta japin në shërbim të njerëzve. Universiteti Al- Qarawiyyin u bë qendër e rëndësishme për edukim dhe universiteti i parë Islam prestigjioz në botë. Universiteti ofronte lëndë si gramatika, mjekësia, matematika, astronomia, kima, historia, gjeografia dhe arti, duke prodhuar kështu mendimtarët më të mirë në botë Abu-Abbas al-Zawawi, Abu Madhab Al-Fasi (teoristi i jurispodencës Islame) dhe Leo Africanus(i njohur si udhëpërshkrues dhe shkrimtar). Edhe pse ishte hapur para 1,157 vjete, universiteti është rihapur dhe funksionon ende. Në vitin 2012 është rinovuar biblioteka dhe është e hapur për publik.
Certifikata origjinale e bibliotekës është e shkruar në një tabelë të drurit së bashku me një Kuran origjinal të shekullit të nëntë, në lidhjen e saj origjinale.
Ora e Elefantit- e ndërtuar nga al-Jazari (1136-1206)
Al-Jazari ishte një inxhinier i shquar mekanik nga Iraku. Ai ishte në shërbim të Nasir al Din – një dinasti turke që sundoi për 25 vjet në provincën e Dijarbakir në jug-lindje të Turqisë. Al-Jaziri kishte marrë përkrahje nga mbreti Artuqid kështu ishte në gjendje të kushtojë kohën e tij për të studiuar, për të bërë kërkime dhe shpikje. Shpikja e tij më të madhe ishte një orë shtatë metra të lartë elefant, që përdorte teknologjinë greke ngritjes ujit, një elefant indian, një feniks egjiptian, figura arab, qilim persian dhe dragua kinez. Ora elefant përbëhet nga disa mekanizmave që përdoren ende në inxhinieri moderne. Al-Jaziri shkroi një libër të detajuar se si duhet punuar për të ndërtuar dhjetëra makina duke përfshirë edhe pompa thithje, boshtet maniake dhe për pajisjet për ngritjen e ujit, të cilat kanë kontribuar në zhvillimin e teknologjisë moderne.
Pioneer i Mjekësisë – el-Zahravi (936 – 103)
Al-Zahravi, emri i të cilit ishte latinizuar si Abulcasis, ka lindur në Kordoba, Andaluzi.
Puna e tij më e mirë ishte trajtesa tridhjetë kapitullshe Kitab el -Tasrif. Libri i tij mbulon një gamë të gjerë të temave mjekësore në fushën e stomatologjisë dhe lindjes së fëmijëve.
Natyra e tij të dhembshur tërheq vëmendjen për marrëdhëniet pozitive mjek-pacient dhe rëndësinë e trajtimit të pacientëve pa marrë parasysh statusin e tyre social. Libri është përkthyer në latinisht nga Gerardi i Kremonës në shekullin e 12, dhe u bë një burim kryesor për njohuri mjekësore. Ndër arritjet el-Zahravit është shpikje e mbi 200 instrumenteve kirurgjike që përdoren ende sot gjatë operacionit, disa prej të cilave nuk ndryshuar as në dizajn.
Ai është specializuar në shërimin e sëmundjeve nga djegia (djegia me hekur të nxehtë, rryma elektrike nga zjarri); ishte i pari për të përshkruar shtatzëni ektopike (një shtatzëni në të cilën fetusi zhvillohet jashtë mitrës), e cila në atë kohë ishte fatale; ai e përshkroi përdorimin e pincës për dërgesat vaginale, si dhe heqjen e fetusit të vdekur, kjo sa për të përmendur vetëm disa prej procedurave të tij të rëndësishme mjekësore.
Shpikja e tij më të mirë mund të jetë përdorimi i asaj që quhet “zorrë” (qepje plage e bërë nga zorrë e vogël e ripërtypësve e shëndetshme) për të qepur organe brendshme. Një praktikë e tillë përdoret ende sot dhe duket të jetë e vetmja substancë natyrore të cilën trupi e pranon dhe është i aftë për tret natyrshëm. Për shkak të kontributit të tij në botën e mjekësisë, al-Zahravi është referuar shpeshherë si “babai i mjekësisë”./KohaIslame
