Kush ishte faraoni i parë që bashkoi Egjiptin e Epërm dhe të Poshtëm? Bashkimi politik i Egjiptit të Epërm dhe të Poshtëm ndodhi rreth vitit 3150, mijëra vjet para se historianët të fillonin të shkruanin gjëra të tilla.
Egjipti ishte një qytetërim i lashtë, edhe për grekët dhe romakët, të cilët ishin aq larg në kohë nga kjo periudhë e hershme e Egjiptit, siç jemi ne sot, nga ata vetë.
Sipas historianit egjiptian Manetho, i cili jetoi në fund të shekullit të katërt para Krishtit, periudha e Ptolemeut, themeluesi i shtetit të unifikuar të Egjiptit, i cili bashkonte Egjiptin e Epërm dhe të Poshtëm nën një monarki të vetme ishte Men.
Por identiteti i saktë i këtij sunduesi mbetet një mister.
A ISHTE NARMER APO AHA FARAONI I PARE?
Nuk ka pothuajse asnjë përmendje të Menes në të dhënat arkeologjike. Në vend të kësaj, arkeologët nuk janë të sigurt nëse “Menes” duhet të identifikohet si Narmer ose Aha, mbretërit e parë dhe të dytë të Dinastisë së Parë. Të dy sundimtarëve u njihet merita, në kohë të ndryshme dhe nga burime të ndryshme, për bashkimin e Egjiptit.
Dëshmi arkeologjike ekzistojnë për të dyja mundësitë: Paleta e Narmer e gërmuar në Hierakonpolis tregon në njërën anë mbretin Narmer që mbante kurorën e Egjiptit të Epërm dhe në anën tjetër i përmbysur, i veshur me kurorën e Egjiptit të Poshtëm. Ndërkohë, një pllakë e fildishtë e gërmuar në Naqada mban të dy emrat “Aha” dhe “Men” (Menes).
Një vulë e zbuluar në Umm el-Qaab rendit gjashtë sundimtarët e parë të Dinastisë së Parë si Narmer, Aha, Djer, Djet, Den dhe [Mbretëresha] Merneith, që sugjeron se Narmer dhe Aha mund të kenë qenë babë dhe bir.
Menes nuk shihet kurrë në regjistrime të tilla të hershme.
AI QE QENDRON
Tashmë në vitin 500 pes, Menes përmendet që ka marrë fronin e Egjiptit direkt nga zoti Horus. Si i tillë, ai zë rolin e figurës themeluese, ashtu si Remus dhe Romulus për romakët e lashtë.
Arkeologët pajtohen se ka të ngjarë që unifikimi i Egjiptit të Epërm dhe Poshtëm ka ndodhur gjatë mbretërimit të disa mbretërve të Dinastisë së Parë dhe se legjenda e Menes ndoshta u krijua në një kohë shumë më vonë, për të përfaqësuar ata që ishin të përfshirë. Emri “Menes” do të thotë “Ai që qëndron” dhe mund të nënkuptojë të gjithë mbretërit që e bënë të mundur bashkimin.
BURIME TE TJERA
Historiani grek Herodoti, në shekullin e pestë pes, i referohet mbretit të parë të një Egjipti të bashkuar si Min dhe pohon se ai ishte përgjegjës për kullimin e fushës së Memfisit dhe krijimin e kryeqytetit egjiptian atje. Është e lehtë për të parë Min dhe Menes si të njëjtën gjë.
Përveç kësaj, Menesit i njihej merita për futjen e adhurimit të perëndive dhe praktikën e flijimit në Egjipt, dy shenjat dalluese të qytetërimit të tij. Shkrimtari romak Plini shkruan se Menes futi shkrimin në Egjipt. Arritjet e tij sollën një epokë luksoze mbretërore për shoqërinë egjiptiane. /
