Siobhan O’Grady shkruan në Foreign Policy se pas më shumë se dy dekadash, Maqedonia po shkon drejt pranimit të idesë se emri i saj mund të ndryshojë.
Kjo sipas O’Grady, vjen për shkak se kryeministri Gruevski nuk mund të vazhdojë më me politikën e tij nacionaliste pa kthim dhe sepse tashmë një pjesë e mirë e qëllimeve të tij është arritur. Siç transmeton ina, O’Grady bën edhe disa sugjerime se si mund të jetë emri i ri i Maqedonisë.
Prej 24 vitesh, thjesht ekzistenca e Republikës së Maqedonisë ka acaruar Greqinë, që pretendon se emri i fqinjës së saj ishte vjedhur nga provinca greke që kufizohet me Maqedoninë në jugun e saj. Dhe nuk është një sherr kalimtar: Grindja është pjesë e refuzimit të vazhdueshëm të Greqisë që nuk e lejon Maqedoninë të anëtarësohet në BE dhe NATO. Edhe OKB e përmend të këtë vend të vogël si Ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë.
Tani, pas gati një çerek shekulli grindjesh, kryeministri maqedonas Nikolla Gruevski është i gatshëm të marrë në konsideratë ndryshimin e emrit. “Ne jemi gati të diskutojmë, të hapim bisedimet me ta, të gjejmë një zgjidhje”, i tha Gruevski gazetës Guardian. Maqedonia e zgjodhi emrin e saj pasi u shkëput nga ish-Jugosllavia më 1991.
Përveç emrit, Greqia ka shprehur shqetësimet e saj për prirjen e Maqedonisë në kopjimin e fqinjit jugor. Zyrtarët grekë pretendojnë që maqedonasit kanë vjedhur vazhdimisht një numër ikonash greke, përfshi përdorimin e simbolit të diellit në flamurin e tyre, dhe emërtimin e aeroportit të tyre kryesor me emrin e Aleksandërit të Madh. Megjithëse nuk është folur për ndryshimin e flamurit apo emrit të aeroportit, mundësia që Maqedonia mund të ndryshojë emrin e saj është arritje.
Të enjten, ministri i jashtëm i Maqedonisë Nikola Poposki do të vizitojë Athinën për një takim të rrallë me zyrtarët grekë. Përpara udhëtimit, ai i tha një gazete kryesore greke se “janë pjekur kushtet” për hapjen e bisedimeve për ndryshimin e emrit. Dhe Gruevski e bëri të qartë për Guardian se ai dëshiron të gjejë zgjidhje sa më shpejtë të jetë e mundur. “Nëse gjejmë një zgjidhje, ne duhet të organizojmë një referendum,” tha ai. Si do të jetë emri kjo mbetet e paqartë. Në një përpjekje për të lehtësuar procesin për Maqedoninë dhe Greqinë, Foreign Policy po jep disa sugjerime:
Toka e monumenteve gjigante të vjedhura
Greqia nuk është i vetmi vend ku Maqedonia kërkon frymëzim për simbolet e saj kulturore. Vërtet, mund të ketë një statujë gjigante të Aleksandrit të Madh në sheshin qendror, dhe aeroporti ashtu si shumë hotele mund të kenë emrin e tij. Por aty është një Hark Triumfi i vogël dhe një imitim i Portës së Brandenburg në qendër të qytetit.
Alexanderland
[Toka e Aleksandërit]
Ky është një emër vetëshpjegues, po jo shumë i rekomanduar. Tek e fundit, nëse Greqia është e zemëruar për aeroportin, si do të ndihej Athina nëse i gjithë vendi do të merrte emrin e tij?
Terezadonia
Nënë Tereza ka lindur në Shkup, madje në një rrugë afër qendrës së qytetit është një shënim, aty ku mendohet se ka qenë shtëpia e saj. Por ja problemi: ajo ishte me etni shqiptare, një identitet që maqedonasit nuk e vlerësojnë shpesh – edhe nëse personi në fjalë është në rrugën për shenjtërim. Plus, aeroporti kryesor i Shqipërisë mban emrin e Nënë Terezës. A mos është kjo kërkesë për një konflikt të ri?
Kalbovezogosllavia
Maqedonia është atdheu i një vullkani afër qytetit të Ohrit. Gjëja më e famshme e tij? I jep zonës përreth një kundërmim vezësh të kalbura.
E vështira
Një nga vallet më popullore të Maqedonisë, që tradicionalisht kërcehet nga burra, ajo quhet “teshkoto”. Në anglisht kjo përkthehet “e vështira”. Në Maqedoni, ajo simbolizon betejën që përjetojnë burrat kur largohen nga shtëpia për të fituar para.
